Καρδιακή Ανακοπή: Ο θάνατος προλαμβάνεται από εκπαιδευμένους πολίτες στην Βασική Υποστήριξη Ζωής
Αιφνίδιος είναι ο θάνατος που συμβαίνει μετά ελάχιστα ή χωρίς καθόλου προειδοποιητικά συμπτώματα. Στους ενήλικες αποτελεί συνήθως την πιο δραματική εκδήλωση του εμφράγματος τους μυοκαρδίου. Στις περιπτώσεις αυτές το έμφραγμα προκαλεί θανατηφόρες αρρυθμίες και καρδιακή ανακοπή.
Υπάρχει δυνατότητα αντίδρασης σε ένα τέτοιο συμβάν;
Θα πρέπει και εδώ να τονίσουμε ότι έχει πολύ μεγάλη σημασία τέτοια γεγονότα να τα προλαμβάνει κανείς παρά να προσπαθεί εκ των υστέρων να διασώσει το θύμα. Πληροφορίες για τον τρόπο αντίδρασης στην περίπτωση που υποπτευόμαστε έμφραγμα του μυοκαρδίου υπάρχουν στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας.
Ωστόσο θα πρέπει εξίσου κατηγορηματικά να τονίσουμε ότι με κανένα τρόπο σήμερα η καρδιακή ανακοπή δε θα πρέπει να θεωρείται ισοδύναμη με το θάνατο αρκεί βέβαια η διάσωση να ξεκινήσει σε λίγα λεπτά από την κατάρρευση του θύματος. Είναι δυνατόν δηλαδή να ανατάξει κανείς τη θανατηφόρο αρρυθμία και να επαναφέρει την κυκλοφορία αρκεί να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος και να είναι διαθέσιμος ο κατάλληλος εξοπλισμός.
Ποια είναι η απαραίτητη εκπαίδευση;
Θα πρέπει οι ανανήπτες να μπορούν να αναγνωρίσουν την ανακοπή και να ενεργούν για τη λεγόμενη ‘βασική υποστήριξη της ζωής’, να κάνουν δηλαδή θωρακικές συμπιέσεις και αναπνοή στόμα με στόμα.
Ποιος είναι ο απαιτούμενος εξοπλισμός;
Στις περισσότερες περιπτώσεις χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί ο λεγόμενος απινιδιστής ή απινιδωτής. Είναι μια συσκευή με την οποία μπορεί κανείς να χορηγήσει ηλεκτρική ενέργεια στο θύμα της ανακοπής και έτσι να επαναφέρει τη λειτουργία της καρδιάς.
Σήμερα η τεχνολογία μας έχει οδηγήσει στη χρήση ‘έξυπνων συσκευών’ που λέγονται αυτόματοι εξωτερικοί απινιδιστές. Οι συσκευές αυτές μπορούν όχι μόνο να αναγνωρίσουν με απόλυτη ακρίβεια τη θανατηφόρο αρρυθμία αλλά και να κατευθύνουν με φωνητικές προτροπές τους διασώστες στις κατάλληλες ενέργειες.
Έτσι μπορεί να γίνει η χρήση του μηχανήματος από άτομα χωρίς προηγούμενη ιατρική ή άλλη υγειονομική εκπαίδευση.
Μπορούμε να ελπίζουμε στη διάσωση ενός θύματος ανακοπής όταν αυτή συμβαίνει εκτός νοσοκομείου;
Ασφαλώς! Αρκεί να μπορέσει η διάσωση να ξεκινήσει μέσα σε λίγα λεπτά της ώρας από την επέλευση της ανακοπής.
Μπορεί η διάσωση ενός θύματος ανακοπής να γίνει από διασώστες που δεν είναι υγειονομικοί;
Έχει αποδειχθεί χωρίς αμφιβολία ότι μπορεί . Για το σκοπό αυτό είναι απαραίτητο να εκπαιδευτεί μεγάλος αριθμός μη υγειονομικών στη βασική υποστήριξη της ζωής και τη χρήση απινιδιστή.
Η εμπειρία δείχνει ότι σε καμιά χώρα του κόσμου δεν μπορούν τα ασθενοφόρα να φτάνουν πάντα το θύμα της ανακοπής όσο γρήγορα χρειάζεται. Μεταξύ άλλων, η καθυστέρηση στην αναγνώριση της ανακοπής από τους παρευρισκομένους, η απόσταση του ασθενοφόρου από το θύμα, ο μικρός αριθμός των διαθέσιμων οχημάτων και η κίνηση στους δρόμους συχνά κάνουν αδύνατη την έγκαιρη προσέγγισή του θύματος της ανακοπής.
Ευτυχώς τα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν σημαντικά αν οι παρευρισκόμενοι πολίτες είναι εκπαιδευμένοι στην αναγνώριση της ανακοπής και διενεργούν βασική αναζωογόνηση ή και δίνουν οι ίδιοι απινίδωση πριν φτάσουν τα ασθενοφόρα.
Μπορεί να εφαρμοστούν αυτά στην πράξη;
Σε πολλές χώρες του δυτικού κόσμου ήδη εφαρμόζονται σε μεγάλη κλίμακα. Υπάρχουν δηλαδή σε πολυσύχναστους χώρους (γήπεδα, αεροδρόμια, εμπορικά κέντρα, κλπ) αυτόματοι εξωτερικοί απινιδιστές και εκπαιδευμένοι διασώστες από τους εργαζόμενους σε αυτούς τους χώρους.
Πολλοί άνθρωποι χρωστούν σήμερα τη ζωή τους στις επεμβάσεις αυτών των εθελοντών πολιτών-διασωστών.
Υπάρχει σήμερα τρόπος να εκπαιδευτεί κανείς στη βασική υποστήριξη της ζωής και τη χρήση του αυτόματου εξωτερικού απινιδιστή;
Στη χώρα μας σήμερα γίνονται πολλά σεμινάρια βασικής υποστήριξης της ζωής και αυτόματου εξωτερικού απινιδισμού. Χιλιάδες άτομα εκπαιδεύονται κάθε χρόνο από διάφορους διοργανωτές σε σεμινάρια πιστοποιημένα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Αναζωογόνησης. Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους διοργανωτές σεμιναρίων πανελλαδικά, οργανώνοντας περί το 10% των σεμιναρίων βασικής και το ένα τρίτο των σεμιναρίων προχωρημένης υποστήριξης της ζωής στη χώρα μας.
Ελπίζουμε με την κατάλληλη εκπαίδευση και συντονισμό, να μπορέσουμε να δούμε και στον τόπο μας οργανωμένες προσπάθειες εθελοντών με στόχο τη διάσωση των θυμάτων ανακοπής. Η ύπαρξη τέτοιων προγραμμάτων χαρακτηρίζει πλέον των πολιτισμό κάθε χώρας και η χώρα μας δεν μπορεί να είναι απούσα από την κινητοποίηση της κοινωνικής ευαισθησίας και του εθελοντισμού για μια καλύτερη μοίρα για τα θύματα της ανακοπής στο σύγχρονο κόσμο.
Νικόλαος Νικολάου τέως Πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας Καρδιοπνευμονικής Αναζωογόνησης της ΕΚΕ
Πηγή: Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία