Παγκόσμια Ημέρα κατά του καπνίσματος

Η υγεία μας και η δημόσια υγεία.

Περισσότεροι από 15.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο στην Ελλάδα από νοσήματα που σχετίζονται με το κάπνισμα, ενώ εκτιμάται ότι ξοδεύονται 25-30 εκατ. ευρώ ετησίως για τσιγάρα. Οι επιστήμονες μιλούν ολοέν και πιο εμφατικά για διακοπή του καπνίσματος και όχι για μετακίνηση σε άλλα καπνικά προϊόντα, τα οποία είναι εξίσου εθιστικά και δυνητικά καρκινογόνα.

Η 31η Μαΐου έχει οριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος. Πρόκειται για μία ευκαιρία ευαισθητοποίησης σχετικά με τις επιβλαβείς και θανατηφόρες επιπτώσεις της χρήσης και της έκθεσης στον καπνό και για ένα κάλεσμα ενημέρωσης του κοινού σχετικά με τις συνέπειες του συγκεκριμένου εθισμού.

Στο επίκεντρο της φετινής εκστρατείας βρίσκεται το θέμα «τσιγάρο και υγεία των πνευμόνων», με σκοπό των ανάδειξη των παρακάτω διαστάσεων:

• Οι αρνητικές επιπτώσεις του τσιγάρου στην υγεία των πνευμόνων, από τις νεοπλασίες έως τη χρόνια αναπνευστική νόσο,
• Ο θεμελιώδης ρόλος των πνευμόνων για την υγεία και την ευημερία όλων των ανθρώπων.

Η εκστρατεία συνιστά επίσης μία έκκληση για δράση, υποστηρίζοντας αποτελεσματικές πολιτικές για τη μείωση της κατανάλωσης καπνού.

 

Πώς ο καπνός θέτει σε κίνδυνο την υγεία των πνευμόνων σε όλο τον κόσμο

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος 2019 θα επικεντρωθεί στους πολλούς τρόπους με τους οποίους η έκθεση στον καπνό επηρεάζει την υγεία των πνευμόνων των ανθρώπων παγκοσμίως:

• Καρκίνος του πνεύμονα

Το κάπνισμα ευθύνεται για περισσότερα από τα δύο τρίτα των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα σε παγκόσμιο επίπεδο.

• Χρόνια αναπνευστική πνευμονοπάθεια

Ο κίνδυνος εμφάνισης της ΧΑΠ είναι ιδιαίτερα υψηλός μεταξύ των ατόμων που ξεκινούν το κάπνισμα σε νεαρή ηλικία, καθώς το κάπνισμα επιβραδύνει σημαντικά την ανάπτυξη του πνεύμονα.

• Βρεφική και παιδική υγεία

Τα βρέφη που είναι εκτεθειμένα εντός της μήτρας σε τοξίνες του τσιγάρου, μέσω του καπνίσματος της μητέρας ή της μητρικής έκθεσης στον παθητικό καπνό, εμφανίζουν συχνά μειωμένη πνευμονική ανάπτυξη και λειτουργία. Τα μικρά παιδιά που εκτίθενται σε παθητικό καπνό κινδυνεύουν από την εμφάνιση και επιδείνωση του άσθματος, της πνευμονίας και της βρογχίτιδας και των λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, εκτιμάται ότι 60 000 παιδιά πεθαίνουν πριν από την ηλικία των 5 ετών από λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού που προκαλούνται από το παθητικό κάπνισμα. Όσα ζουν στην ενήλικη ζωή, εξακολουθούν να υποφέρουν από τις συνέπειες της έκθεσης στον καπνό, καθώς οι λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος στην πρώιμη παιδική ηλικία αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης ΧΑΠ κατά την ενηλικίωση.

• Φυματίωση

Η φυματίωση βλάπτει τους πνεύμονες και μειώνει τη λειτουργία των πνευμόνων, η οποία επιδεινώνεται περαιτέρω από το κάπνισμα. Περίπου το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού έχει λανθάνουσα φυματίωση, θέτοντας σε κίνδυνο την ανάπτυξη της ενεργού ασθένειας. Οι άνθρωποι που καπνίζουν είναι δύο φορές πιο πιθανό να νοσήσουν από φυματίωση.

• Μόλυνση του αέρα

Το κάπνισμα συνιστά μία πολύ επικίνδυνη μορφή ατμοσφαιρικής ρύπανσης των εσωτερικών χώρων: περιέχει πάνω από 7.000 χημικές ουσίες, 69 από τις οποίες είναι γνωστό ότι προκαλούν καρκίνο. Παρόλο που ο καπνός μπορεί να είναι αόρατος, μπορεί να παραμείνει στον αέρα για πάνω από πέντε ώρες, θέτοντας αυτούς που εκτίθενται στο κάπνισμα σε κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα, χρόνιας αναπνευστικής νόσου και μειωμένης πνευμονικής λειτουργίας.

 Πηγή: https://positivevoice.gr

Καπνιστές με το έτσι θέλω… άλλων.

Αδιαμφισβήτητη πρωταθλήτρια στην Ευρωπαϊκή Ενωση σε ό,τι αφορά το παθητικό κάπνισμα είναι η Ελλάδα. Τα πενιχρά οφέλη από την «αντικαπνιστική» εκστρατεία που συνόδευσαν τον νόμο απαγόρευσης του καπνίσματος σε κλειστούς χώρους προ δεκαετίας φαίνεται να εξανεμίζονται, με το συντριπτικό ποσοστό των Ελλήνων να αναπνέουν τον καπνό των άλλων σε κλειστούς δημόσιους χώρους.

Αν και το ποσοστό των Ελλήνων που καπνίζουν συστηματικά έχει μειωθεί σημαντικά σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία, παραμένουμε μεταξύ των πιο θεριακλήδων στην Ευρώπη. Και η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καπνίσματος –31η Μαΐου– βρίσκει την ελληνική πολιτεία σε αμηχανία όσον αφορά την εφαρμογή των μέτρων προστασίας των πολιτών από τον καπνό, τη στιγμή μάλιστα που εκτιμάται ότι στην Ελλάδα κάθε χρόνο περισσότερα από 15.000 άτομα χάνουν τη ζωή τους από νοσήματα που σχετίζονται με το κάπνισμα.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου, η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων –87%– έχει δει άτομα να καπνίζουν μέσα σε μπαρ το τελευταίο εξάμηνο πριν από την έρευνα. Το ποσοστό αναφορικά με το κάπνισμα σε εστιατόριο είναι στο 78%. Η έκθεση σε παθητικό κάπνισμα στην Ελλάδα είναι η υψηλότερη στην Ε.Ε. όπου, κατά μέσον όρο, καπνιστές «σε δράση» έχει συναντήσει σε μπαρ και εστιατόρια το 20% και 9% των πολιτών αντιστοίχως. Μάλιστα, συγκρίνοντας τις αντίστοιχες έρευνες 2017 και 2014 του Ευρωβαρόμετρου, ενώ στην Ε.Ε. τα σχετικά ποσοστά μειώνονται, στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί (κατά 4% για τα μπαρ και 6% για τα εστιατόρια), που σημαίνει ότι ακόμα και όσοι λίγοι είχαν υιοθετήσει την απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς δημόσιους χώρους, μετά τα χρόνια ανομίας, εγκαταλείπουν την προσπάθεια. Την ίδια στιγμή, το ποσοστό των Ελλήνων που καπνίζει εκτιμάται –σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής– στο 27,3%, ποσοστό που κατατάσσει την Ελλάδα στη δεύτερη θέση της Ε.Ε. μετά τη Βουλγαρία. Υπενθυμίζεται ότι πριν από περίπου μία δεκαπενταετία τουλάχιστον τέσσερις στους δέκα Ελληνες κάπνιζαν συστηματικά.

«Υπάρχει σαφής μείωση του καπνίσματος στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, ωστόσο τα ποσοστά συνεχίζουν να είναι απαράδεκτα υψηλά», σημειώνει στην «Κ» ο πνευμονολόγος-φυματιολόγος, συντονιστής της Ομάδας Διακοπής Καπνίσματος και Προαγωγής της Υγείας της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας κ. Μιχάλης Τουμπής και συνεχίζει, «αυτό που επίσης δεν σηκώνει συζήτηση είναι η πρώτη θέση στην Ευρώπη στο παθητικό κάπνισμα. Που σημαίνει ότι είναι επιτακτική η ανάγκη εφαρμογής του αντικαπνιστικού νόμου στην Ελλάδα. Ο νόμος υπάρχει, είναι αυστηρός, αυτό που λείπει διαχρονικά είναι τα συντονισμένα μέτρα εφαρμογής του από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς».

Το προσδόκιμο ζωής

«Πρέπει να τονιστεί ότι το κάπνισμα μειώνει το προσδόκιμο ζωής κατά 10-12 χρόνια, ενώ όσο πιο νωρίς κοπεί τόσο το καλύτερο. Εάν κάποιος κόψει το κάπνισμα πριν από την ηλικία των 40, το προσδόκιμο επιβίωσής του πλησιάζει αυτό του μη καπνιστή», τονίζει ο κ. Τουμπής.

Υπολογίζεται ότι επτά στους δέκα καπνιστές έχουν σκεφθεί να κόψουν το κάπνισμα. Από αυτούς το 30% το επιχειρεί κάθε χρόνο, αλλά μόνο το 3% το καταφέρνει χωρίς βοήθεια. Στην Ελλάδα λειτουργούν 50 ιατρεία διακοπής καπνίσματος σε δημόσιες μονάδες υγείας, με ποσοστά επιτυχίας, δηλαδή αποχή από το κάπνισμα για τουλάχιστον ένα έτος, τα οποία ξεπερνούν το 30%. Τα ιατρεία δέχονται από 2.000 έως 3.000 καπνιστές ετησίως. «Παλιότερα ήταν σπάνιο να έρθουν στα ιατρεία άτομα ηλικίας 25 ή 30 ετών», αναφέρει ο κ. Τουμπής, «τώρα πλέον βλέπουμε όλο και πιο συχνά νέους. Γι’ αυτούς η διακοπή του καπνίσματος είναι θέμα ελευθερίας. Δεν θέλουν να έχουν εξάρτηση από κάτι. Για τις πιο μεγάλες ηλικίες ο βασικός λόγος έχει συνήθως να κάνει με την υγεία».

Οπως επισημαίνει ο κ. Τουμπής, «το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνει ο καπνιστής είναι να ξεκαθαρίσει κατά πόσον θέλει πραγματικά να το κόψει. Το δεύτερο βήμα είναι να εξετάσει εάν μπορεί να το κόψει μόνος του ή θα χρειαστεί βοήθεια. Και σε αυτή την περίπτωση μπορεί να απευθυνθεί στα ιατρεία διακοπής καπνίσματος, τα οποία και θα υποδείξουν την τακτική που πρέπει να ακολουθήσει. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις και μαγικά φάρμακα. Η προσπάθεια είναι όλη πάνω στον καπνιστή». Στα ιατρεία διακοπής καπνίσματος γίνεται αρχικά η προετοιμασία του καπνιστή μέσα από συνεδρίες για την ημέρα της διακοπής του καπνίσματος. «Οταν διαπιστώσουμε ότι το άτομο είναι έτοιμο, τότε είτε μόνος του είτε με φαρμακευτική υποβοήθηση θα κάνει το μεγάλο βήμα. Αλλωστε, η χρυσή συνταγή είναι η αλλαγή τρόπου ζωής και σκέψεως και κυρίως η διαχείριση της καθημερινότητας χωρίς το τσιγάρο», καταλήγει.

Οι πνεύμονες

Στις επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία των πνευμόνων είναι αφιερωμένη η φετινή παγκόσμια ημέρα κατά του καπνίσματος. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το κάπνισμα ευθύνεται για τους περισσότερους θανάτους από καρκίνο του πνεύμονα διεθνώς, ενώ και το παθητικό κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης της νόσου σε μη καπνιστές. Στην Ευρώπη το 2018, περίπου 430.000 άτομα πέθαναν από καρκίνο των πνευμόνων, ενώ διαγνώστηκαν περισσότερες από 500.000 νέες περιπτώσεις. Στην Ελλάδα πάνω από 7.000 άτομα χάνουν τη ζωή τους λόγω της νόσου. Το κάπνισμα είναι και η κύρια αιτία της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ), μιας νόσου η οποία χαρακτηρίζεται από βήχα και δύσκολη-αγωνιώδη αναπνοή. Επιπλέον, επιδεινώνει το άσθμα προκαλώντας παροξυσμούς είτε στους ίδιους τους καπνιστές είτε σε όσους δευτερογενώς καπνίζουν (παθητικοί καπνιστές). Τέλος, τα παιδιά που εκτίθενται σε παθητικό κάπνισμα έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης λοίμωξης του αναπνευστικού, πνευμονίας και βρογχίτιδας.

Πηγή: https://www.kathimerini.gr